Radosne okrzyki polityków PiS na wieść o zwycięstwie w wyborachuzupełniających są jak najbardziej zrozumiałe. Zagrożenie, jakim mogłabyć dla partii porażka w tych wyborach, zostało zażegnane. Co więcej -patrząc na słupki procentowe, poparcie dla PiS wzrosło, zaś dla PO -zmalało. To musi budzić nadzieję w partii Jarosława Kaczyńskiego.
Tymniemniej, interpretacja, że jest to jakaś „żółta kartka” dla rząduTuska jest  wątpliwa. Nawet porównując same procenty, PiS urósł z 44,2do 48,4. PO spadła z 29,3 do 26,5. Zmiany minimalne – na nokaut, októrym pisały media, to zupełnie nie wygląda. Choć na pewno taki wyniknie potwierdza sondażowej dominacji Platformy. Tak jak pisałem przedwyborami – gdyby przełożyć to 2:1 w sondażach nawet na okręgkrośnieński, PO powinna wygrać.
Cały ten obrazek traci jednak naostrości, jeśli wziąć pod uwagę frekwencję, czyli porównać liczbęzdobytych głosów, nie zaś procenty. W wyborach wzięło udziałczterokrotnie mniej wyborców, niż w październiku 2007. Stanisław Zajączdobył 41 tys. głosów wobec 146 tys. zdobytych przez PiS jesienią.Maciej Lewicki – 22,5 tys. głosów, wobec 97 tys. zdobytych przez PO.Jest to odpowiednio 28% i 23% wcześniejszego poparcia. Wynik ten mówicoś o zdolności do mobilizacji swych zwolenników przez obie partiewalczące o zwycięstwo – PiS jest tu lepszy (co widać i na salonie),choć różnicą jakościową to nie jest.
Jakościową różnicę widaćnatomiast w porównaniu z lewicą. Wacław Posadzki – kandydat SLD -dostał 2703 głosy, a jest to tylko 9% głosów oddanych na LiD jesienią.Jan Kułaj, wystawiony przez PD, pozwala doliczyć do tego jeszcze 6%.Nawet jeśli to dodać, jest to prawie dwukrotnie mniejsza mobilizacja,niż w przypadku PiS. Widać, że brak wiary w zwycięstwo podcina skrzydłai zniechęca do pójścia do wyborów. Swoją drogą – w regularnych wyborachdo senatu kandydaci LiD zdobywali z reguły istotnie więcej, niż ichlista w wyborach do sejmu. Lecz to sprawa skomplikowana i na innąokazję.
Od kandydata SLD lepszy był już Andrzej Lepper z prawie3,5 tys. głosów – dostał on prawie 60% głosów oddanych na Samoobronę wzeszłym roku. To oczywiście nie ma wielkiego znaczenia. Jeśli dojdziedo wyborów parlamentarnych, Lepper nie wystartuje w każdym z okręgów.Jego gwiazda gaśnie definitywnie. Choć i tak warta jest minimum uwagi,czego nie sposób powiedzieć o Mirosławie Orzechowskim. 308 głosów – tonaprawdę jest zadziwiające, że media traktują go jako polityka wartegocytowania. Już znacznie lepszy był kandydat „Nowej Lewicy”, choćpoparcie na poziomie 1,17% może oznaczać tylko dalsze rozdrobnienie polewej stronie.
Pozostają jednak dwa nieszablonowe zjawiska – MarekJurek i PSL. 13% Jurka to ponad dwukrotnie więcej głosów, niż LPRdostał w tym okręgu jesienią. Gdyby nie Jurek, być może PiS dostałby wtych wyborach ponad 60% głosów. Lecz gdyby lista Marka Jurka odbiłapodobną część głosów PiS w ostatnich wyborach do sejmu, przekroczyłabypróg wyborczy (jedna piąta z 32% to ponad 6%). Te 13% to jest znaczniewięcej, niż 20% w Piotrkowie jesienią. To są głosy na pewno odebranePiS, nie zaś podarowane przez logikę głosowania blokowego, o czympisałem w poprzedniej notce.
Pozostaje jeszcze tylko pytanie, co sięstało z wyborcami PSL. Nie wystawił on swojego kandydata, lecz poparłkandydata PO. Tego poparcia jakoś nie widać (niestety nie ma jeszczeszczegółowych danych o głosowaniu np. na poziomie powiatów).Prawdopodobnie jednak elektorat się nie sumuje, co powinno zniechęcićPSL do wystawiania wspólnej listy z PO w wyborach europejskich. Byćmoże sympatycy ludowców po prostu zostali w domu? Być może rozdzielilisię po równo na rzecz trzech najsilniejszych kandydatów? Tak, czy owak,brak kandydata PSL raczej nie zaszkodził bezpośrednio PiS, zaś mógłzaszkodzić samemu PSL-owi. Możliwe, że pomógł też Markowi Jurkowi, codla PiS jest niebezpieczne w dłuższej perspektywie. Prawdopodobieństwowystawienia przez Marka Jurka listy w wyborach do PE na mój gustznacząco wzrosło.
Na koniec jeszcze o frekwencji. To, że była onaponad trzykrotnie wyższa, niż przed rokiem w wyborach uzupełniających wElblągu, świadczyć może o jednym – zaangażowaniu obywateli służybliskość przedstawicieli władzy. Ech, gdyby nasi politycy – czy torządzący, czy opozycyjni – z takim zapałem ruszali się z Warszawy jak wostatnich tygodniach…